Depressie
Twijfel je of je zelf een depressie hebt, of ken je iemand die last heeft van depressieve gevoelens?
Menu
Ervaar je de laatste tijd regelmatig angst, of ken je iemand met een angststoornis? In dit artikel lees je meer over angststoornissen. Wat wat is een angststoornis? En welke angststoornissen zijn er? Hoe kunnen ze ontstaan en wat zijn de symptomen. We kunnen ons voorstellen dat er veel vragen door je hoofd spoken, daarom proberen we je in dit artikel een beter beeld te geven van angststoornissen.
Voordat we kijken naar wat een angststoornis is, kijken we eerst naar wat angst nou eigenlijk is. Angst is een emotionele reactie op een onmiddellijke dreiging en wordt geassocieerd met een vecht- of vluchtreactie – ofwel blijven om te vechten of weggaan om aan gevaar te ontsnappen. Je lichaam raakt in opperste staat van paraatheid. Dit kun je aan verschillende dingen merken, je hart gaat bijvoorbeeld sneller kloppen, maar ook je ademhaling versnelt, je spieren spannen zich aan en je bloeddruk gaat omhoog. Over het algemeen duurt deze staat van paraatheid niet lang, iedereen ervaart het weleens. Het is een mechanisme dat ons beschermt tegen dreigend gevaar, het helpt ons voor te bereiden en op te letten om zo tijdig op een dreigende situatie te reageren.
Angststoornissen verschillen van normale gevoelens van nervositeit of angst en gaan gepaard met overmatige angst. Er wordt dan ook angst ervaren in situaties die niet direct bedreigend zijn. Angststoornissen kunnen ertoe leiden dat mensen situaties proberen te vermijden die hun symptomen veroorzaken of verergeren. Het kan bijvoorbeeld invloed hebben op je persoonlijke relaties en je werk- en school prestaties. Om de diagnose angststoornis vast te stellen dient de angst die ervaren wordt niet in verhouding te staan tot de situatie of ongepast zijn voor de leeftijd, en belemmert de angst het vermogen om normaal te functioneren.
Er zijn verschillende soorten angststoornissen, waaronder gegeneraliseerde angststoornis, paniekstoornis, sociale angststoornis, specifieke fobieën, agorafobie, separatieangststoornis en selectief mutisme. We zullen deze soorten angststoornissen kort toelichten.
Gegeneraliseerde angststoornis omvat aanhoudende en overmatige angst en zorgen over activiteiten of gebeurtenissen – zelfs gewone, routinematige problemen. De zorg staat niet in verhouding tot de feitelijke omstandigheden, is moeilijk te beheersen en beïnvloedt hoe je je fysiek voelt. Het komt vaak voor samen met andere angststoornissen of depressie. Lichamelijke symptomen die je kunt ervaren zijn: rusteloosheid, concentratieproblemen en slaapproblemen.
Paniekstoornis omvat herhaalde episodes van plotselinge gevoelens van intense angst of terreur die binnen enkele minuten een piek bereiken (paniekaanvallen). Deze paniekaanvallen kunnen ertoe leiden dat je je zorgen maakt dat ze opnieuw gebeuren of dat je situaties waarin ze zich hebben voorgedaan, gaat vermijden. Als je een paniekstoornis hebt, krijg je hevige, plotselinge paniekaanvallen. Deze aanvallen hebben vaak sterkere, intensere gevoelens dan andere soorten angststoornissen. De angstgevoelens kunnen plotseling en onverwacht beginnen of ze kunnen voortkomen uit een trigger, zoals een situatie waar je bang voor bent. Paniekaanvallen kunnen lijken op hartaanvallen. Als er een kans is dat u een hartaanval krijgt, ga dan naar de eerste hulp. Het is beter om voorzichtig te zijn en u te laten controleren door een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg.
Tijdens een paniekaanval kan gepaard gaan met de volgende symptomen:
Paniekaanvallen zijn erg verontrustend. Mensen met een paniekstoornis besteden vaak veel tijd aan piekeren over de volgende paniekaanval. Ze proberen ook situaties te vermijden die een aanval kunnen veroorzaken.
Sociale angststoornis omvat een hoge mate van angst en vermijding van sociale situatie als gevolg van gevoelens van schaamte, zelfbewustzijn en bezorgdheid om door anderen beoordeeld of negatief bekeken te worden. Voorheen werd een sociale angststoornis ook wel sociale fobie genoemd. Mensen met een sociale angststoornis kunnen sociale situaties soms volledig mijden.
Fobieën zijn een intense angst voor bepaalde situaties of objecten. Sommige van deze angsten kunnen logisch zijn, zoals een angst voor slangen. Maar vaak komt het niveau van angst niet overeen met de situatie. Net als bij andere angststoornissen, kun je veel tijd besteden aan het vermijden van situaties die de fobie kunnen veroorzaken.
Een specifieke fobie is een intense angst voor een bepaald object of een bepaalde situatie. Het kan ertoe leiden dat je alledaagse situaties vermijdt. Sommige specifieke fobieën omvatten angst voor: Dieren (zoals spinnen, honden of slangen), bloed, vliegen, hoogtes, injecties (naalden).
Iemand die last heeft van agorafobie durft niet goed naar buiten. De letterlijke betekenis van agorafobie is ‘pleinvrees’. De angst speelt met name op bij plaatsen waarin je niet goed weg kan komen, denk bijvoorbeeld aan:
Om te spreken van agorafobie wordt er intense angst ervaren in ten minste 2 van de bovenstaande situaties. Er wordt veelal angst ervaren dat in deze situaties een paniekaanval optreedt waardoor er een gevoel van hulpeloosheid en schaamte kan ontstaan.
Separatieangststoornis is een stoornis in de kindertijd die wordt gekenmerkt door angst die overdreven is voor het ontwikkelingsniveau van het kind en verband houdt met scheiding van ouders of anderen die ouderlijke rollen hebben. Kinderen met een separatieangststoornis kunnen bang zijn dat hun ouders op de een of andere manier gekwetst worden of niet terugkomen zoals beloofd. Het komt veel voor bij kleuters. Maar oudere kinderen en volwassenen die een stressvolle gebeurtenis meemaken, kunnen ook een separatieangststoornis hebben.
Een andere angststoornis die veelal bij kinderen en jongeren voorkomt is selectief mutisme. We spreken van selectief mutisme wanneer kinderen/jongeren in sommige situaties niet ‘kunnen’ praten terwijl ze dit in andere situaties wel heel goed kunnen. Kinderen met selectief mutisme kunnen bijvoorbeeld thuis erg goed praten maar zwijgen in andere situaties waardoor het lijkt alsof ze niet kunnen praten. Denk bijvoorbeeld aan situaties zoals school, of in de nabijheid van onbekenden. Het kind blokkeert in deze situaties en klapt dicht.
Net als andere vormen van psychische aandoeningen komen angststoornissen niet voort uit persoonlijke zwakte, karakterfouten of opvoedingsproblemen. Onderzoekers weten niet precies wat angststoornissen veroorzaakt, maar ze vermoeden dat een combinatie van factoren hierbij een rol speelt.
Naast deze risicofactoren zijn er ook andere risicofactoren, namelijk: beperkte sociale vaardigheden, gepest worden, weinig steun ontvangen en je eenzaam voelen kunnen een rol spelen van het ontwikkelen van een angststoornis.
Er zijn verschillende symptomen die kunnen duiden op een angststoornis. De symptomen variëren afhankelijk van het type angststoornis. We zullen een aantal symptomen noemen, echter kan alleen een deskundige, zoals een psychiater of psycholoog, een diagnose stellen. Herken jij jezelf, of een ander in verschillende symptomen? Zoek dan op tijd hulp bij een professional.
Lichamelijke symptomen angststoornis:
Mentale symptomen angststoornis:
Gedragssymptomen angststoornis:
De eerste stap is om je huisarts te raadplegen om er zeker van te zijn dat er geen fysiek probleem is dat de symptomen veroorzaakt. Als een angststoornis wordt gediagnosticeerd, kan een professional in de geestelijke gezondheidszorg met jou samenwerken om de beste behandeling te vinden. Helaas zoeken veel mensen met angststoornissen geen hulp. Ze realiseren zich niet dat ze een ziekte hebben waarvoor effectieve behandelingen bestaan of vinden het lastig om de stap te zetten om hulp te zoeken.
Hoewel elke angststoornis unieke kenmerken heeft, reageren de meeste goed op twee soorten behandelingen: psychotherapie en medicijnen. Deze behandelingen kunnen alleen of in combinatie worden gegeven.
Cognitieve gedragstherapie (CGT) kan iemand helpen een andere manier van denken, reageren en gedragen aan te leren om zich minder angstig te voelen. Blootstellingstherapie, ook wel exposure therapie genoemd, is een CGT-methode die wordt gebruikt om angststoornissen te behandelen. Zoals de naam als zegt, wordt je bij deze vorm van therapie blootgesteld aan datgene waarvoor je angst hebt ontwikkeld. Deze confrontatie met je angst wordt in fases opgebouwd, waardoor je steeds meer wordt blootgesteld aan je angst en je hiermee leer omgaan.
Een andere behandelingsoptie voor sommige angststoornissen is acceptatie- en commitment-therapie (ACT). ACT heeft een andere benadering dan CGT voor negatieve gedachten. Het maakt gebruik van strategieën zoals mindfulness en het stellen van doelen om ongemak en angst te verminderen. In vergelijking met CGT is ACT een nieuwere vorm van psychotherapeutische behandeling, dus er zijn minder gegevens beschikbaar over de effectiviteit ervan.
Medicijnen genezen angststoornissen niet, maar kunnen de symptomen aanzienlijk verlichten. De meest gebruikte medicijnen zijn anti-angst medicijnen (over het algemeen slechts voor een korte periode voorgeschreven) en antidepressiva. Bètablokkers, gebruikt voor hartaandoeningen, worden soms gebruikt om fysieke symptomen van angst onder controle te houden.
Er zijn een aantal dingen die mensen doen om de symptomen van angststoornissen het hoofd te bieden en de behandeling effectiever te maken.
Heb jij vaak last van angst en zoek je hulp? Neem dan contact op met je huisarts. De huisarts kan jou doorverwijzen naar bijvoorbeeld een psycholoog, psychiater, psychotherapeut of een GGZ instelling. In Nederland zijn er verschillende gespecialiseerde klinieken en poliklinieken voor mensen met angststoornissen. Samen met je huisarts kun je kijken welke eerste vervolgstap voor jou aan te raden is. Samen met een gespecialiseerde professional kun je dan gaan kijken welke behandeling voor jou mogelijk het beste werkt.
Twijfel je of je zelf een depressie hebt, of ken je iemand die last heeft van depressieve gevoelens?
Ben jij steeds op zoek naar goedkeuring van anderen? Ga je nieuwe uitdagingen regelmatig uit de weg? Of
Sterkermentaal.nl © 2022 | Disclaimer | Cookie Statement & Privacy verklaring